Kloosterbroeder

Kloosterbroeder

Het beeld wat er is, wat je vaak hoort en wat ik ook heb van het leven als kloosterbroeder, is nogal saai en eentonig. Een vooroordeel. Terecht of onterecht? Desalniettemin denk ik ook dat het erg mooi kan zijn als je voor zo’n leven kiest. Of is “kiest” niet het goede woord? Ik wil weten waarom en juist wanneer iemand de keuze maakt om het leven op deze manier te leven. Ook nu weer vraag ik me af of het woord “keuze” wel van toepassing is? Het lijkt me meer een roeping. Om antwoord te krijgen op mijn vragen en om niet zonder “hoor en wederhoor” een mening te vellen wil ik dat wel eens weten van een kloosterbroeder zelf. Ik ken echter niemand die dit “vak”, zeg maar roeping, uitvoert. Dus belde ik een klooster met het idee om een afspraak te maken voor een interviewtje waarin ik een aantal vragen kon stellen aan een echte kloosterbroeder zodat ik daar later een mooi verhaal over zou kunnen schijven. Maar zo makkelijk ging dat niet. Het had namelijk nog heel wat voeten in de aarde.

Ik nam contact op met een klooster en legde mijn verzoek netjes uit. Een broeder die mij te woord stond was nogal argwanend. “Wij zijn niet zo dol op interviews” liet hij mij weten. Toen ik vertelde dat het voor mijn rubriek “Waarom doen mensen wat ze doen” is voor mijn eigen website en dat ik daarvoor mensen met bepaalde beroepen interview, drukte hij mij even stevig op het hart dat kloosterbroeder geen beroep is maar een levenswijze. Mijn worsteling met de vraag of “keuze” nu een juist woord is in deze was hiermee meteen beantwoord.  Op de toon zoals ik te woord werd gestaan werd mij wel duidelijk dat men hier liever niet aan meewerkt maar na een lang gesprek en wat overtuigende woorden van mij, stemde de broeder toch in met een interview met de woorden: “Dat moet dan maar.” Van een enthousiaste medewerking was weinig te merken. Ik had gedacht dat de broeders wel open stonden voor de interesse van de buitenwereld in hun bestaan. Maar dat was dus een verkeerde gedachte. We maakte een afspraak. “Tot dan”, waren zijn laatste woorden die hij kortaf tegen me zei. Nadat ik mijn telefoon had uitgedrukt dacht ik:  pfff…dat wordt een zware dobber. Met lood in mijn schoenen en best gespannen reed ik de dag waarop de afspraak stond gepland, naar het klooster. De desbetreffende broeder stond al op me te wachten toen ik bij het klooster aankwam. “Daar ben je dan, loop maar mee.” Van een hartelijk ontvangst en begroeting zoals ik dat gewend ben was geen sprake. Eerder koud, kil en zakelijk. De gespannen sfeer was goed voelbaar. De broeder ging mij voor. We liepen door de lange stille gangen van het klooster. Het had iets indrukwekkends. Je hoorde de stilte, de mooie rust die het klooster ademde. Ik zag, ik voelde en ontdekte dat soberheid en de rust van stilte ook iets moois kan hebben. Het contrast met de hectiek van de buitenwereld was hier goed merkbaar. Aan het einde van de lange gang kwamen we bij een kamertje. De ontvangstkamer.  Er stond een tafeltje en een paar stoelen, er hing een schilderij en een kruisbeeld. Het behang was niet van deze tijd. “Ga zitten.” Voordat hij zelf ging zitten gaf hij een collegabroeder de opdracht om koffie te brengen.  “Zo, jij wilde wat van mij weten. Nou, vraag maar.” Ik voelde me net een  kleine jongen die de klas was uitgestuurd en bij de directeur moest komen. Om “het ijs te breken” begon ik om eerst wat over mezelf te vertellen. Wie ik ben, wat ik doe, en natuurlijk, daar ontkom ik niet aan, dat hoort bij mij, over mijn verleden. Geïnteresseerd luisterde hij naar mij en het ijs leek gebroken te zijn gezien zijn houding. “Oké, begin maar met de vragen zei hij opeens vriendelijk. De voelbaar gespannen sfeer ebde  langzaam weg. Mijn openingsvraag was waarom en wanneer iemand kiest, -ook al is dat niet de goede benaming maar hij wist wat ik bedoelde,- voor een leven als kloosterbroeder; “Rond mijn negentiende jaar. Ja, dat was op mijn negentiende,” zei hij stevig,  “toen wist ik dat ik dit leven wilde gaan leiden. Ik raakte toen gefascineerd door het mysterie wat jij God noemt. Voordat je het klooster in gaat en gaat leven voor en met God, wordt je jaren begeleid en voorbereid. Bij jonge mensen zie je vaak dat ze  na een paar ontmoetingen vaak al na een maand samenwonen. Daarvóór wilde ik leraar worden, met kinderen werken. Ik ben dol op kinderen. Maar ik heb voor dit leven gekozen. En elke keuze heeft consequenties. Kiezen is ook een vorm van volwassenheid. Het is, je leven een vorm geven en ik doe dat op deze wijze.  Zoals jij je leven deelt met je vrouw, waar je ook voor hebt gekozen, doe ik dat met God.” Ik reageerde meteen daarop om te zeggen dat dat niet hetzelfde is. “Ik ken mijn vrouw. Ik zie mijn vrouw. Ik knuffel mijn vrouw…” Knikkend viel hij mij in de reden: “Maar zoals jij je vrouw op een dag hebt ontmoet, zo heb ik God ontmoet. Ik weet dat hij bestaat!” Dat is wel een hele stellige uitspraak. Hoewel ik vind dat je ieder in diens waarde moet laten, ben ik iemand van, eerst zien en dan geloven. Ik confronteerde hem dan ook met het feit dat zijn bewering niets meer is dan geloof. Ik weet dat ik soms hard kan zijn maar dat had ik ook aangegeven al vorens ik met het interview begon en waar hij akkoord mee ging. “Tja, daar heb je gelijk in” was zijn korte en toegevende antwoord. “Noem het dan maar sterk geloof. Ik ken Hem en ik zie Hem ook. Ik heb hem ook lief. Net als jij je vrouw lief hebt.” Voorzichtig zei ik dat ik wel begreep wat ie daarmee bedoelde maar dat het niet precies hetzelfde is. Dat bracht me meteen op het onderwerp, wat ik eigenlijk niet aan durfde te snijden; intimiteit. “Het is maar hoe je het bekijkt. Nee, natuurlijk niet lijfelijk zoals jij met je vrouw. Maar ik omarm God regelmatig en voel zijn warmte.” Ik mis de letterlijke intimiteit niet. Niet meer althans.” Op mijn vraag of het geen saai leven is kreeg ik een uitgebreid antwoord. Het leek wel dat hij, bij elke vraag die ik stelde, enthousiaster werd. Het ijs wat na een moeilijke start ietwat gebroken was, was nu geloof ik helemaal gesmolten. Hij wekte helemaal niet meer de indruk te hebben van achterdocht maar vertelde voluit over het kloosterleven. “Ik kan me voorstellen dat de buitenwereld denkt dat het kloosterleven een saai leven is maar dat is het hellemaal niet. Ik heb ook gewoon mijn taken in huis die ik doe, net als jij. Iedere broeder heeft hier zo z’n eigen taak. Zo hou ik de kloostertuin bij. Een ander is verantwoordelijk voor de keuken en ga zo maar door. “Ben jij ook gelovig?” vroeg hij aan mij.  Ik zei dat ik Katholiek ben en ook gelovig maar naast dat  ik geloof leef ik ook een “gewoon” leven. Dat moet toch ook kunnen. Ik denk niet dat, als het zo is, onze Lieve Heer ons op de wereld heeft gezet om het leven alleen maar in dienst van Hem te stellen. Ik vind en denk ook dat het naast elkaar kan” antwoorde ik. “Tja, ik denk daar anders over. Dat is waar we het in het begin over hadden, keuzes maken. En ik heb hier voor gekozen.” Tot slot brandde er nog één vraag op mijn lippen die ik hem wilde stellen maar er ook wel een beetje bang voor was om die te stellen. Als ik dit vraag beledig ik hem en zet ie mij eruit, ging door mijn gedachte. En ik wil niemand beledigen. Ik heb juist respect en dat wil ik ook tonen. Toch, met zwetende handen, stelde ik hem de vraag en tot mijn verbazing reageerde hij daar heel nuchter en eerlijk op:  “Wat als u straks ‘boven komt’, u heeft u hele leven in dienst gesteld van God, en er blijkt niks te zijn. Vind u dat dan niet sonde?”  “Dan weet ik het toch niet meer. Ik heb dan in ieder geval mijn leven geleefd zoals ik dat wilde.”

Het was een mooi gesprek en ik kijk nu toch met een wat meer respectvoller oog naar het “broederschap”.  En tja, hoewel ik respect heb voor zijn keuze in het leven, ben ik blij met de keuze die ik heb gemaakt in mijn leven.